Overslaan en naar de inhoud gaan

Uitzaaiingen bij darmkanker

Gepubliceerd op: 14 april 2022

Kankercellen kunnen losraken van een tumor en zich verspreiden door het lichaam. Die verspreiding vindt plaats via de bloedbaan in het bloed en/of het lymfe-stelsel (weefselvocht). Hierdoor kunnen op andere plaatsen tumoren ontstaan. Een dergelijke tumor heet een uitzaaiing (metastase). Patiënten met uitzaaiingen hebben doorgaans een slechtere prognose dan patiënten zonder uitzaaiingen.

Zoals bij de meeste vormen van kanker kunnen er uitzaaiingen van de darmtumor ontstaan in andere organen. Soms wordt dit al tegelijk met de darmtumor ontdekt, soms pas (veel) later. Meestal betreft het een uitzaaiing in de lever of de longen.

De behandeling hiervan bestaat uit een operatie of chemotherapie. De artsen bespreken de toestand van de patiënt en de (on)mogelijkheden in het multidisciplinair oncologisch overleg.

Operatie bij uitzaaiingen

In een aantal gevallen kunnen uitzaaiingen van darmkanker in de longen of de lever als deze beperkt zijn met een nieuwe operatie worden verwijderd. Daarbij bestaat nog de kans op een volledige genezing.
Darmkanker kan ook uitzaaien naar lymfklieren. De klieren in de directe omgeving van een tumor zijn meestal het eerste aangedaan. Deze worden samen met het gezwel verwijderd tijdens de operatie en nagekeken door de patholoog. Lymfklieren die verder weggelegen zijn, bijvoorbeeld langs de aorta, kunnen niet operatief worden verwijderd.
Uitzaaiingen in de lever kunnen soms ook worden behandeld met lokale verhitting van de afwijking.
Als een operatie niet mogelijk is (of als aanvulling op een operatie), wordt vaak gekozen voor chemotherapie om de groei van de uitzaaiingen te onderdrukken. Voor de chirurgische behandeling van uitzaaiingen in de lever, wordt nauw samengewerkt met het Ziekenhuis Gelderse Vallei te Ede.

Chemotherapie bij uitzaaiingen

Er zijn verschillende situaties waarin chemotherapie kan worden toegepast. De artsen bepreken de toestand van de patiënt en deze mogelijkheid altijd eerst in het multidisciplinaire oncologisch overleg. Hierbij is ook een oncologisch expert aanwezig uit het Radboudumc en de radiotherapeut van de Radioherapiegroep.

Een patiënt die chemotherapie krijgt wordt altijd begeleid door de oncoloog.

Als na een operatie blijkt dat er uitzaaiingen aanwezig zijn in de lymfklieren, of als de tumor door de wand van de darm is gegroeid, zal in veel gevallen worden geadviseerd om aanvullend te behandelen met chemotherapie. Het is in dit soort gevallen niet goed mogelijk om met zekerheid te zeggen of alle kwaadaardige cellen bij de operatie zijn verwijderd. Als er uitzaaiingen zijn in andere organen zoals de lever of longen, beoordelen de artsen eerst of een operatie mogelijk is.

Uitzaaiingen in de lever kunnen soms ook worden behandeld met lokale verhitting van de afwijking. Als een operatie niet mogelijk is (of als aanvulling op een operatie), wordt vaak gekozen voor chemotherapie om de groei van de uitzaaiingen te onderdrukken. Tot slot wordt chemotherapie vaak ingezet als de ziekte in een later stadium toch weer actief blijkt te zijn. In veel gevallen is een nieuwe operatie of genezing dan niet meer mogelijk. Chemotherapie kan dan de groei van de tumor afremmen.
Er is de laatste jaren veel vooruitgang geboekt op het gebied van chemotherapie: betere effectiviteit en minder bijwerkingen.

Samenwerking

Ook de behandeling van uitzaaiingen kan in veel gevallen in het Slingeland Ziekenhuis plaatsvinden. Voor leverchirurgie wordt samengewerkt met het Ziekenhuis Gelderse Vallei te Ede

In het Slingeland Ziekenhuis werken twee oncologen. Zij worden ondersteund door oncologisch verpleegkundige.
De mogelijkheden van behandeling bij uitzaaiingen en recidieven verschillen per patiënt. Als er tijdens de controles die volgen op de operatie, aanwijzingen zijn van een recidief of uitzaaiingen, dan bespreekt het multidisciplinaire team wat de beste behandeling is. Daarna zal de arts dit in de vorm van een advies aan de patiënt voorleggen.


Laatst bijgewerkt op: 03 april 2023

Janny in gesprek met Ulrike, klinisch psycholoog en Nadia, medisch maatschappelijk werker.
Ondersteuning bij het omgaan met kanker